"Een foto die neem je niet, die maak je."

Een quote van een legende in de fotografie uit de vorige eeuw, die door elke fotografiedocent door de strot van hun studenten is gedrukt en door hun vervolgens is verguisd en uitgekotst. Ooit bedoeld als visie en vervolgens gebruikt als soort van morele one-liner en levensles voor iedereen die beter wil worden in plaatjes maken met een daarvoor bedoeld toestel. 

Een foto die maak je niet, die neem je.

Paparazzi, nieuwsfotografen, kinderen met iphone's op het schoolplein die plaatjes maken van andermans vieze lunch en pleingevecht of gewoon iemand die in de trein een plaatje schiet uit verveling. Allemaal zijn het mensen die zonder vragen andermans afbeelding vastleggen. Allemaal nemen ze iets van je: Je uiterlijk om hun plaatje mee op te leuken. Ongevraagd vind je jezelf 25 jaar later terug in een familiealbum waarin dat schoolpleinplaatje is opgeplakt. Ongevraagd vind je jezelf een uurtje later terug op twitter, Facebook als bijverhaal of grap van de dag.

Wat ongevraagd is, is niet altijd ongewenst. Een herinnering aan een mooie dag kan een enorm kado zijn voor later, maar dat is geen beslissing die je altijd zelf maakt. Een ander heeft de keuze genomen om je vast te leggen. Een ander maakt soms de keuze om je afbeelding in de openbaarheid te brengen. Die keuze wordt je soms ontnomen.

Een foto neem je, beeld maak je, een kans krijg je.

Het was gisteravond laat wanneer de ogen van de bruid weer volstroomden toen ze voor de eerste keer de beelden zag van de toespraak van haar zus op haar bruiloft. Het was tijdens die toespraak dat ze tegen de tranen vocht en dat zie je op de foto's die ik heb genomen terwijl ik ook volstroomde. Ik was daar om werk te mogen doen voor een vriend die zijn hand op de rug van zijn vrouw legde toen ze gisteravond weer die emotie beleefde. Mijn beelden ontroerden gisteravond mensen die ik waardevol vind. Ik heb die foto's mogen nemen en daarmee de kans gekregen zoiets moois mee te maken.

Een foto geeft wat weer. Beeld leeft.

Op de terugweg in de bus na een hele volle week met workshops verteld een collega over het theaterstuk dat hij samen met zijn vriend en collega maakt. De woorden 'dolenthousiast' en 'geraakt' zijn beide een understatement, maar om het verhaal te vertellen gebruik ik ze maar. Het verhaal over mannenvriendschap en liefde treft me. Ik wil het stuk zien en ervaren. Het is mijn werk om beelden te maken en het is mijn eer te na om iemand anders het beeld voor dit stuk te laten maken. Ik wil dat kleine onderdeel zijn van wat zij maken. En het mag.

Een kwartier lang, of 5 minuten, maar het voelt als een half uur, staan ze samen stil. Voorhoofden tegen elkaar, ogen dicht, ontspannen en helemaal stil. Ik maak beeld, dus ik neem foto's. Ze kregen aanwijzingen en opdrachten en nu staan ze stil. Heel lang. De lampen geven een piepje wanneer ik afdruk en ik denk dat de jongens het geschuifel van mijn voeten en knieën over de vloer niet eens horen en zelfs mijn gemompel tegen mezelf hun ontgaat. Een man staat tegenover een man, een hoofd raakt een hoofd. Er is geen actie of iets te doen, maar alles komt tot leven zonder enige vorm van beweging. Het is mooi om te zien wat er allemaal kan gebeuren als er helemaal niks gebeurt.

De mannen komen in hun rol en vinden een plek ten opzichte van elkaar in het stuk terwijl ik foto's neem en beeld maak. Dat kwartier was de opstap voor wat iets later ging gebeuren en dat legden we vast. We wisten alledrie niet dat ik deze foto's had genomen of hoe het beeld tot stand kwam. Het was er opeens, het ontstond.

De aanleiding was een verhaal in een bus waar ik riep dat ik het beeld wilde maken. Hierdoor is een ander stappen gaan zetten om dit voor te bereiden en waar te maken. Dit alles heeft ervoor gezorgd dat in een grote hal lampen stonden en een fotograaf vragen stelde en opdrachten gaf. Dat we hier waren, zorgde ervoor dat twee vrienden 15 minuten lang elkaar vertrouwden omdat ze allebei de keuze kregen en maakten om heel dicht bij elkaar te staan zonder verder iets te doen. Dit leidde tot een beweging en daarvan mocht ik een foto nemen.

Een heel intiem, heftig, levend beeld.